"Άτλας του υπέρ Ανεξαρτησίας ιερού των Ελλήνων Αγώνος" Ιωάννης Πετρώφ

    Λειψία 1886 ο Φιλέλληνας Ιωάννης Πετρώφ τυπώνει στα Λυθοπολυχρωματυπεία του Ιωάννη Δ. Νεράντζη, μετά από τρία χρόνια οδοιπορίας και έρευνας, το επιβλητικό έργο του "Άτλας του υπέρ Ανεξαρτησίας ιερού των Ελλήνων Αγώνος". 

Στο έργο αυτό υπάρχουν πενήντα τοπογραφικοί  χάρτες που αναφέρουν τα σημαντικότερα χωριά, πόλεις και κωμοπόλεις καθώς και ερείπια αρχαίων οικισμών. Επίσης τα ονόματα, χιλίων διακοσίων αγωνιστών και τριακοσίων πεσόντων.

Απόσπασμα από το έργο αυτό, είναι και ο χάρτης της Αιτωλίας σε κλίμακα 1:333000 που περιλαμβάνει τις περιοχές Τριχωνίδας, Ευρυτανίας, Ναυπακτίας και Βάλτου.

 Στον τοπογραφικό αυτό χάρτη μπορεί κανείς να δει, τα βουνά, ποτάμια, λίμνες καθώς και τα ονόματα οικισμών όπως αυτά αναφέρονταν την εποχή εκείνη, σημαντικά κάστρα και τα σημεία με τα ερείπια αρχαίων οικισμών. .....

Μερικά από τα παλαιά ονόματα των πόλεων που βλέπουμε σε αυτό τον χάρτη του 1821 είναι, Το Αγρίνιο ως Βραχώρι, ο Άγιος Ανδρέας Μεσολογγίου ως Μετάπα, η Αμφιλοχία ως καραβασαράς αντί Καρβασαράς, κ.α.. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να σταθώ και να κάνω μία αναφορά στα τοπωνύμια και την  αλλαγή τους, μετά την απελευθέρωση, και τη δημιουργία του Ελληνικού κράτους. Το όνομα που χαρακτηρίζει και προσδιορίζει έναν τόπο, είναι αυτό που του αποδίδουν οι κάτοικοι μίας περιοχής. Η απόδοση του τοπωνύμιου είναι πάντα στην ομιλούμενη γλώσσα των κατοίκων, καθώς η γλώσσα είναι ζωντανή και αλλάζει στην διάρκεια των ετών η λέξη που προσδιορίζει έναν τόπο παραμένει αλλά παύει να έχει και κάποια σημασία. Αυτός ήταν και ο λόγος που το 1909 με το διάταγμα(ΦΕΚ 125 8/6/1909) "περί συστάσεως επιτροπείας προς μελέτην των τοπωνυμίων της Ελλάδος και εξακρίβωσιν του ιστορικού λόγου αυτών" ξεκίνησε η μετονομασία των ονομάτων των οικισμών και ο εξελληνισμός τους.  

Ο Φιλέλληνας Ιωάννης Πετρώφ γεννήθηκε στη Μόσχα το 1849 σπούδασε στην Στρατιωτική Ακαδημία της Πετρούπολης, έχοντας βαθιά ριζωμένη μέσα του την αγάπη για την Ελλάδα και τους Έλληνες μία αγάπη που εν μέρει οφείλεται και στην Ελληνίδα μητέρα του.

Ο Πετρώφ το 1822 εγκαταστάθηκε στην Ελλάδα μόνιμα αφού πρώτα πούλησε όλοι του την  περιουσία στην Ρωσία. Κάνοντας σκοπό της ζωής του να προσφέρει στην Ελλάδα, καθώς Η Ελληνική επανάσταση στην αρχή δεν απολάμβανε την εύνοια της Ευρωπαϊκής διπλωματίας.

Η Ελλάδα βρήκε ένα σύμμαχο που προέβαλλε στο εξωτερικό τους αγώνες και θυσίες των Ελλήνων για την ελευθερία τους, για την προβολή αυτή χρησιμοποίησε την πλούσια Ελληνική ιστορία και την αναβίωσή της μέσα από χάρτες, εικόνες, λευκώματα. Ο Πετρώφ δεν ήταν απλά και μόνο ένας θεωρητικός ιστορικός αλλά ένας περιηγητής αφού για να συγκέντρωση της πηγές του έργου του χρειάστηκε πολλά χρόνια μελέτης και οδοιπορίας.

Η προσπάθεια του αυτή πηγάζει από την  αγάπη του για την Ελλάδα ο ίδιος αναφέρει "Ως δεύτερα πατρίδα μου ηγάπησα αείποτε και αγαπώ την Ελλάδα δια τε το ευκλεές αυτής παρελθόν και τα έξοχα κατορθώματα των Ελλήνων του 1821"    

 Ο Άτλας αυτός επανεκδόθηκε το 1971 με εισαγωγή και σχόλια Γ. Βαλέτα από τις εκδόσεις "Φιλική Εταιρεία" από αυτή την  έκδοση είναι και η εικόνα του τοπογραφικού χάρτη της Αιτωλίας.

Bβιβλιογραφία-πηγές:

ΧΩΡΙΑΤΙΚΟΙ ΑΝΤΙΛΑΛΟΙ 1990 Χρήστος Γιαννακόπουλος